Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου – Σπαστική Κολίτιδα
Τι είναι το Σύνδρομο Ερεθισμένου Εντέρου (Irritable Bowel Syndrome -IBS);
Το Σύνδρομο Ερεθισμένου Εντέρου (IBS) είναι μια κοινή διαταραχή του πεπτικού συστήματος που επηρεάζει το έντερο. Αν και δεν προκαλεί σοβαρές βλάβες, μπορεί να προκαλέσει τακτικά και έντονα συμπτώματα όπως:
- Κοιλιακό πόνο ή κράμπες
- Φούσκωμα
- Διάρροια ή δυσκοιλιότητα
- Αίσθημα ατελούς εκκένωσης του εντέρου
Συμπτώματα του IBS
Τα συμπτώματα του IBS ποικίλλουν από άτομο σε άτομο και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Κοιλιακό άλγος και κράμπες
- Διαταραχές στην κένωση του εντέρου (διάρροια, δυσκοιλιότητα ή εναλλαγές μεταξύ των δύο)
- Φούσκωμα και αέρια
- Αίσθημα πλήρους εντέρου μετά την εκκένωση
Ποιες είναι οι αιτίες του IBS;
Η ακριβής αιτία του IBS παραμένει άγνωστη, αλλά οι παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν περιλαμβάνουν:
- Δυσλειτουργία στη σύσπαση των μυών του εντέρου
- Υπερευαισθησία του εντέρου σε φυσιολογικά ερεθίσματα
- Διαταραχές στο μικροβίωμα του εντέρου, και υπερπαραγωγή ζυμώσεων
- Διατροφικές συνήθειες και τροφές που επηρεάζουν το έντερο
Πώς διαγιγνώσκεται το IBS;
Η διάγνωση του IBS βασίζεται στην αξιολόγηση των συμπτωμάτων και την αποδοχή ότι δεν υπάρχουν άλλες σοβαρές καταστάσεις που να εξηγούν τα συμπτώματα. Ο γιατρός μπορεί να προτείνει εξετάσεις για να αποκλείσει άλλες διαταραχές.
εξατομικευμένη ιατρική φροντίδα από τον ειδικό γαστρεντερολόγο
Δρ Ευάγγελου Ρούσσο.
Πώς θεραπεύεται το IBS;
Η θεραπεία του IBS επικεντρώνεται στη διαχείριση των συμπτωμάτων και μπορεί να περιλαμβάνει:
Διατροφικές αλλαγές: Κατανάλωση μικρών γευμάτων, αποφυγή συγκεκριμένων τροφών (π.χ. λιπαρά, γαλακτοκομικά). Σε κάποιες περιπτώσεις, προτείνεται μια δίαιτα χαμηλή σε FODMAP
Τι είναι η δίαιτα FODMAP;
- Η δίαιτα FODMAP είναι μια διατροφική προσέγγιση που βοηθά στη διαχείριση των συμπτωμάτων του Σύνδρομου Ερεθισμένου Εντέρου (IBS). FODMAP σημαίνει Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides, and Polyols, δηλαδή ζυμώσιμους ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες. Αυτές είναι ομάδες σακχάρων που δύσκολα αφομοιώνονται από τον οργανισμό και μπορεί να προκαλέσουν γαστρεντερικά προβλήματα.
Πώς λειτουργεί η δίαιτα FODMAP;
Η δίαιτα FODMAP περιλαμβάνει τρεις φάσεις:
- Εξάλειψη: Εξαλείφονται από τη διατροφή όλες οι τροφές που περιέχουν υψηλές ποσότητες FODMAP για 4-6 εβδομάδες.
- Επανεισαγωγή: Αργά και προοδευτικά, επαναφέρονται μεμονωμένα τα τρόφιμα FODMAP για να διαπιστωθεί ποια προκαλούν συμπτώματα.
- Προσαρμογή: Ο ασθενής δημιουργεί μια διατροφή που περιλαμβάνει μόνο τις τροφές που δεν προκαλούν ενοχλήσεις.
Τι πρέπει να αποφύγετε στην δίαιτα FODMAP;
Στην φάση εξάλειψης, είναι σημαντικό να αποφεύγονται τροφές που περιέχουν υψηλές ποσότητες FODMAP. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Ολιγοσακχαρίτες (Oligosaccharides): Σκόρδο, κρεμμύδι, σιτάρι, ψωμί, ορισμένα λαχανικά (π.χ. μπρόκολο, φασόλια, αρακάς).
- Δισακχαρίτες (Disaccharides): Γαλακτοκομικά προϊόντα όπως γάλα, τυρί, γιαούρτι.
- Μονοσακχαρίτες (Monosaccharides): Φρούτα όπως τα μήλα, τα αχλάδια και τα κεράσια, καθώς και σιρόπι αγαύης.
- Πολυόλες (Polyols): Στεβία, μανιτάρια, κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά.
Επιτρεπόμενα τρόφιμα στην δίαιτα FODMAP
Αυτές οι τροφές έχουν χαμηλότερες ποσότητες FODMAP και μπορούν να καταναλωθούν στη δίαιτα FODMAP:
- Κρέας και ψάρι: Όλα τα είδη κρέατος και ψαριών (χωρίς προσθήκη σαλτσών ή μπαχαρικών που περιέχουν FODMAP).
- Φρούτα: Μπανάνες, σταφύλια, πορτοκάλια, φράουλες.
- Λαχανικά: Σπανάκι, καρότα, αγγούρι, ντομάτες, κολοκυθάκια.
- Δημητριακά: Ρύζι, καλαμπόκι, πλιγούρι, κ quinoa.
- Γαλακτοκομικά: Λαχανικά και γαλακτοκομικά χωρίς λακτόζη, όπως γιαούρτι χωρίς λακτόζη και τυριά χωρίς λακτόζη.
Πώς μπορεί να βοηθήσει η δίαιτα FODMAP;
Η δίαιτα FODMAP μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων του IBS, όπως:
- Κοιλιακό άλγος
- Διάρροια ή δυσκοιλιότητα
- Φούσκωμα και αέρια
- Σύνδρομο ατελούς κένωσης
Συμβουλές για επιτυχία στη δίαιτα FODMAP:
- Συνεργαστείτε με έναν διαιτολόγο: Είναι σημαντικό να ακολουθείτε τη δίαιτα με την καθοδήγηση ενός εξειδικευμένου επαγγελματία για να διασφαλίσετε ότι καλύπτετε όλες τις διατροφικές σας ανάγκες.
- Διατηρήστε ημερολόγιο τροφίμων: Καταγράφετε τα τρόφιμα που τρώτε και τα συμπτώματα που εμφανίζετε για να εντοπίσετε πιο εύκολα τα τρόφιμα που επηρεάζουν το έντερό σας.
- Ενημερωθείτε για τις ετικέτες τροφίμων: Μάθετε να διαβάζετε τις ετικέτες στα προϊόντα για να εντοπίσετε συστατικά που περιέχουν FODMAP.
Φαρμακευτική αγωγή:
- Αντισπασμωδικά που αντιμετωπίζουν τη δυσκινητικότητα: Πρόκειται για θεραπείες που μειώνουν τον μυικό τόνο του λείου μυός του εντέρου. Παραδείγματα περιλαμβάνουν εκχύλισμα ελαίου μέντας (Spasmoilχωρίς ιατρική συνταγή 3 κάψουλες ημερησίως) ή μεμπεβερίνη (Duspatalin 200mg δύο φορές την ημέρα).
- Φάρμακα για τη διάρροια ή τη δυσκοιλιότητα.
- Εάν υπάρχει υποψία σπλαχνικής υπερευαισθησίας και εάν οι παραπάνω δύο επιλογές δεν έχουν το επιθυμητό όφελος, μια προσέγγιση δεύτερης γραμμής θα ήταν η νευροτροποποίηση, δηλαδή θεραπείες που μπλοκάρουν και ρυθμίζουν τον πληθυσμό και την συχνότητα δράσης των υπερευαίσθητων νευρικών απολήξεων που μεταφέρουν επώδυνα σήματα από το έντερο στον εγκέφαλο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε φαρμακολογικά με χαμηλή δόση αμιτριπτυλίνης 10-25 mg μία φορά το βράδυ, είτε μη φαρμακολογικά με μια τεχνική που ονομάζεται εντερική υπνοθεραπεία
Διαχείριση άγχους:
Χαλαρωτικές τεχνικές όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός, ή η ψυχολογική υποστήριξη.
Άσκηση:
Η τακτική φυσική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της λειτουργίας του εντέρου.
Συμβουλές για την καθημερινότητα
- Ακολουθήστε μια ισορροπημένη διατροφή με τροφές που είναι εύπεπτες και αποφεύγετε τα τρόφιμα που επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
- Πίνετε άφθονο νερό και προσπαθήστε να αποφεύγετε την υπερκατανάλωση καφεΐνης ή αλκοόλ.
- Κάνετε τακτική άσκηση για να μειώσετε το άγχος και να βελτιώσετε τη λειτουργία του εντέρου.
- Αναγνωρίστε τα συμπτώματα του άγχους και προσπαθήστε να χαλαρώσετε με τεχνικές όπως η αναπνοή ή ο διαλογισμός.
Πότε να επισκεφτείτε τον γιατρό;
Εάν τα συμπτώματα του IBS επιμένουν ή προκαλούν σοβαρή ενόχληση, επικοινωνήστε με το γιατρό σας για μια εξατομικευμένη αξιολόγηση και θεραπεία.
Dr Evangelos Russo Ειδικός γαστρεντερολόγος
Πινακας Περιεχομενων
